İÇ HASTALIKLARI UZMANLIK ÖĞRENCİLERİ İÇİN  YOĞUN BAKIM BİLİM DALI ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI

İç Hastalıkları   Yoğun Bakım Bilim Dalı Öğretim Üyeleri

Doç.Dr.Gülbin Aygencel (Bilim Dalı Başkanı)

Yard.Doç.Dr. Melda Türkoğlu

 

 

KONU

AMAÇ

ÖĞRENİM  HEDEFİ

Yoğun bakım ünitesi

Yoğun bakım ünitesinin diğer servis ve ünitelerden farklı   özellikleri olduğunun bilinmesi

 

Yoğun bakım kavramını ve

ünitenin alt yapı özelliklerini kavrayabilme

Yoğun bakım ünitesini alt yapısına göre sınıflandırabilme

Yoğun bakım ünitesini yönetim şekillerine göre   sınıflandırabilme

Yoğun bakım ünitesinde var olması gereken cihaz, alet ve   ekipmanları bilme

Yoğun bakım ünitesinde var olması gereken ekip elemanlarını ve görev tanımlarını yapabilme

Yoğun bakım hastası  

Yoğun bakım hastasının tanımlanması ve triajında dikkat   edilmesi gereken kuralların kavranması

 

Yoğun bakıma alınacak hastaları önceliklerine göre   sınıflayabilme

Yoğun bakıma alınacak hastaları tanısına göre   sınıflayabilme

Yoğun bakıma alınacak hastaları objektif bulgulara göre   sınıflayabilme

Yoğun bakıma alınacak hastaları yapılacak işlemlere göre   sınıflayabilme

Yoğun bakıma alınması gereken cerrahi hastaları   tanımlayabilme

Yoğun bakıma alınması gereken gebe veya erken postpartum   hastaları tanımlayabilme

Yoğun bakım   hastasının stabilizasyonu

Yoğun bakım hastası ile ilk karşılaşıldığında hastanın   nasıl stabilize edileceğinin ve bu stabilizasyon için ilk yapılması   gerekenlerin öğrenilmesi

 

Hastanın yoğun bakıma temel kabül sebebini belirleyebilme

Hastanın hızlıca hikayesinin alabilme ve ilk bakısını   yapabilme

Hastanın hızlıca vital bulgularını monitorize edebilme

Solunumu ve anormalliklerini değerlendirebilme, patolojik   bulgularda gerekli ilk müdahaleyi yapabilme

Dolaşımı ve anormalliklerini değerlendirebilme, patolojik   bulgularda gerekli ilk müdahaleyi yapabilme

Kardiyak ritmi ve anormalliklerini belirleyebilme,   patolojik bulgularda gerekli ilk müdahaleyi yapabilme

Vücut ısısını ve anormalliklerini belirleyebilme,   patolojik bulgularda gerekli ilk müdahaleyi yapabilme

Bilinç durumunu ve anormalliklerini belirleyebilme,   patolojik bulgularda gerekli ilk müdahaleleri yapabilme

Gerekli ilk testleri, konsultasyonları, görüntülemeleri   belirleyip isteyebilme

Hastanın ilk orderının verebilme ve tetkik  sonuçlarına ve hastanın takibine göre ek   revizyonlar yapabilme

Yoğun bakım   hastasında monitorizasyon

Yoğun bakım hastasında yapılması gereken invaziv ve   non-invaziv monitorizasyon yöntemlerini bilme, uygulama ve ortaya çıkan   patolojilere müdahale etme

 

Hastanın ağırlığını belirleyebilme

Hastanın gidişatını belirleyebilme

Nörolojik    monitorizasyonu yapabilme, ortaya çıkan anormalliklerin anlamlarını   bilme ve uygun müdahaleleri yapabilme

Solunumsal monitorizasyon yapabilme, ortaya çıkan   anormalliklerin anlamlarını bilme ve uygun müdahaleleri yapabilme

Hemodinamik monitorizasyon yapabilme, ortaya çıkan   anormalliklerin anlamlarını bilme ve uygun müdahaleleri yapabilme

Sedasyonun monitorizasyonu yapabilme, ortaya çıkan   anormalliklerin anlamlarını bilme ve uygun müdahaleleri yapabilme

Yoğun bakımda   solunum yetmezliği

 

Solunum yetmezliği tanısı koymak, nedenlerini bilmek,   tedavisini yapmak

 

Solunum yetmezliğini tanımlayabilme

Hipoksik solunum yetmezliğini ve nedenlerini   tanımlayabilme

Hiperkapnik solunum yetmezliğini ve nedenlerini   tanımlayabilme

Akut solunum yetmezliği ve kronik solunum yetmezliğini ve   nedenlerini  tanımlayabilme

Solunum yetmezliğini nedenlerine göre tedavi edebilme

Oksijen tedavisi uygulayabilme

Solunum yetmezliğinde mekanik ventilasyon tedavisi   uygulayabilme

İnvaziv mekanik ventilasyon endikasyonları, uygulama   yolları, modları ve  komplikasyonlarını   bilme

Non-invaziv mekanik ventilasyon endikasyonları, uygulama   yolları, modları ve komplikasyonlarını bilme

Weaning uygulayabilme

Weaning şartlarını ve yöntemlerini bilme

Trakeostomi endikasyonları ve zamanlamasını bilme

Eve mekanik ventilatörde  hasta gönderebilme

KOAH alevlenme tanısı koyabilme , tedavi edebilme

Astım atak tanısı koyabilme ve tedavi edebilme

Pulmoner tromboemboli tanısı koyabilme ve  tedavi edebilme

Akut kardiyojenik ödem tanısı koyabilme ve  tedavi edebilme

Pnömoni tanısı koyabilme ve  tedavi edebilme

ALI/ARDS tanısı koyabilme ve tedavi edebilme

ARDS’de geçerli mekanik ventilasyon stratejilerini   uygulayabilme

Yoğun bakımda   hemodinamik bozukluklar

Yoğun bakımda hipotansiyon ve hipertansiyon tanısını koymak,   sebeplerini bilmek, monitorizasyonu yapmak ve tedavi etmek

 

Hipotansiyon tanısını ve  sebeplerini bilme

Şok tanımı yapabilme ve tipini belirleyebilme

Hipovolemik şok sebeplerini bilme ve tedavi edebilme

Obstruktif şok sebeplerini bilme ve  tedavi edebilme

Distribütif şok sebeplerini bilme ve tedavi edebilme

Hipotansif hastanın monitorizasyonu yapabilme

Hipotansif hastanın tedavisinde genel yaklaşımları bilme

Kullanılan vazopressör ilaçları, dozlarını, yan etkilerini   bilme

Hipertansiyon tanısı koyabilme ve sebeplerini sayabilme

Hipertansif hastanın monitorizasyonu yapabilme

Hipertansif hastanın tedavisini yapabilme

Acil hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçları,   dozlarını ve yan etkilerini bilme

Yoğun bakımda sepsis/septik   şok

Yoğun bakımda sepsis/septik şok tanısının hızlı ve doğru   şekilde konulması, tedavisine erken başlanması, uluslararası protokollere   uygun tedavi edilmesi

 

SIRS, sepsis, ağır sepsis, septik şok tanımlarını   yapabilme ve erken tanı koyabilme

Septik şokta erken hedefe yönelik tedaviyi yapabilme

Kaynağı belirleme ve kaynak kontrolünü yapabilme

Uygun, etkin, erken antibiyotik başlayabilme

Hemodinamik monitorizasyonu, uygun sıvı tedavisini,   vazopressör başlanmasını ve

Septik şokta kortikosteroidin yerini bilme

Septik şokta diğer destek tedavilerinin verilmesini bilme

Septik şokta kan şekeri regülasyonu yapabilme

Septik şok hastalarının kanıta dayalı tıp protokollerine   uygun tedavisini yapabilme

Yoğun bakımda organ   yetmezlikleri

Yoğun bakıma gelişte var olan veya  takip sırasında gelişen organ   yetmezliklerinin tanısını koymak, tedavisini yapmak

Akut böbrek yetmezliği tanısı koyabilme, nedenlerini   sayabilme ve tedavi edebilme

Kronik üzerine binen akut böbrek yetmezliği tanısı   koyabilme ve tedavi edebilme

Elektrolit, asit-baz dengesi bozukluklarını tanımlayabilme   ve müdahale edebilme

Hemodiyaliz endikasyonlarıni bilme

Akut karaciğer yetmezliği tanısını koyabilme ve tedavisini   yapabilme

Kronik hepatik yetmezlik üzerine binen akut kötüleşmelerin   tanı ve tedavisini yapabilme

Hepatik ensefalopati tanısını koyabilme ve tedavi edebilme

Hepatorenal sendrom tanısını koyabilme ve tedavisini   yapabilme

Akut gastrointestinal sistem bozukluklarına yaklaşımı   bilme (kanama, ishal, kabızlık, ileus vb)

Koagulasyon sistemi bozukluklarına yaklaşımı (DİK, kanama,   tromboz vb) bilme

Yoğun bakımda   beslenme

Yoğun bakım hastasında beslenmenin öneminin ve   yöntemlerinin kavranması

Yoğun bakım hastasında enerji protein ihtiyacını   belirleyebilme

Yoğun bakım hastasında erken beslenmenin önemini   kavrayabilme

Yoğun bakım hastasında erken enteral beslenmenin önemini   kavrayabilme

Yoğun bakımda hastasında enteral beslenme endikasyonları,   yolları, komplikasyonlarını bilme

Yoğun bakım hastasında parenteral beslenme endikasyonları,   yolları, komplikasyonlarını bilme

Yoğun bakım hastasında beslenmenin monitorizasyonu

yapabilme

Yoğun bakım   hastasında sedasyon, analjezi, paralizi

 

Yoğun bakım hastasında sedo-analjezi ve kas gevşetici   uygulama prensiplerini öğrenme

 

Yoğun bakım hastasında sedasyon ve analjezinin amaçlarını   bilme

Yoğun bakım hastasında sedasyon ve analjezi için   kullanılan ilaçları bilme ve uygulayabilme

Sedasyon ve analjezi için kullanılan ilaçların yan   etkilerini bilme

Hasta gruplarına özel sedasyon ve analjezik ajan   kullanılmasını bilme

Yoğun bakımda nöromüsküler blokaj yapan ilaçların kullanım   endikasyonlarını bilme

Yoğun bakımda nöromüsküler blokaj için kullanılacak   ilaçları ve yan etkilerini bilme

Yoğun bakımda sedasyon ve nöromüsküler blokajın   monitorizasyonu yapabilme

Yoğun bakımda ek   destek tedaviler

 

Yoğun bakımda ana tedavilerin yanında kullanılacak ve sağ   kalımı etkileyecek destek tedavileri kavrama

 

Yoğun bakımda immobil hastada DVT profilaksisi yapabilme

Yoğun bakımda GIS profilaksisi uygulayabilme

Yoğun bakımda oral hijyene dikkat edilmesi gerektiğini   bilme

Yoğun bakımda kan şekeri hedeflerini bilme ve uygulama

Yoğun bakımda kontrast nefropatisini önlemek için   uygulanacak tedbirleri bilme ve uygulayabilme

Yatak yarası açılmasını engellemek için sık pozisyon   değişimi gerekliliğini ve

Yoğun bakımlarda solunum, kas-iskelet sistemi   fizyoterapisinin önemini kavrama

Kardiyopulmoner   resüsitasyon

Solunum ve/veya dolaşımı durmuş hastada temel ve ileri   kardiyak yaşam desteği tedavilerini uygulayarak yaşama dönmeyi sağlama

 

Kardiyopulmoner arresti tanıma

Temel yaşam desteği uygulayabilme

İleri kardiyak yaşam desteği uygulayabilme

İleri havayolu açmayı bilme

Defibrilasyon yapılacak ritimi tanıma ve defibrilasyon yapabilme

İleri kardiyak yaşam desteğinde kullanılacak ilaçları   bilme ve uygulama

İleri kardiyak yaşam desteğinde uygulanacak algoritmayı   bilme ve uygulama

Resüsitasyon sonrası bakımı uygulayabilme

Teröpatik hipotermi uygulayabilme

Yoğun bakımda   nörolojik bozukluklar

Yoğun bakıma yatışta var olan veya  takipte gelişen nörolojik bozuklukları   tanıma, kontrol etme ve gerektiğinde konsültasyon isteme

 

Bilinç durumunu belirleyebilme ve değişikliklerini takip   edebilme

Yapısal veya metabolik sebeplere bağlı bilinç durumu   değişikliklerini tanımlayabilme

Konvülziyon tanısı, sebepleri ve tedavisini ilgili   bölümlerle   ( nöroloji ve nöroşirürji)   birlikte yapabilme

İnme/intrakraniyal kanama tanısı, takibi ve tedavisini   ilgili bölümlerle ( nöroloji ve nöroşirürji) birlikte yapabilme

Yoğun bakımlarda   infeksiyon ve kontrol yöntemleri

Yoğun bakımlarda gelişebilecek özellikle invaziv alet ve   girişim ilişkili infeksiyonları bilme ve önleme

El hijyeni uygulama

Ventilatör ilişkili pnömoni gelişimini önlemek için   yapılması gerekenleri bilme ve uygulama

Kan/kateter ilişkili enfeksiyonları önlemek için gerekli   olanları bilme ve uygulama

İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemek için gerekli olan   kuralları bilme ve uygulama

İzolasyon yöntemlerini bilme

Yoğun bakımda   metabolik, endokrinolojik bozukluklara ve onkolojik acillere yaklaşım

 

Yoğun bakıma yatışta var olan veya takibi sırasında   gelişebilecek metabolik, endokrinolojik bozukluklar ve onkolojik acilleri   tanıma ve tedavi etme

 

Hipoglisemik koma, Diabetik ketoasidoz, nonketotik hiperosmolar   hiperglisemi koması

Adrenal yetmezlik

Miksödem koması ve hipertiroidi fırtınası,   hiperparatiroidi

Hipo/hipernatremi, Hipo/hiperkalsemi, Hipo/hiperkalemi,   Hipo/hipermagnezemi, Hipo/hiperfosfotemi

Nötropenik ateş

Vena kava superior sendromu

Tümör lizis sendromu

Spinal kort basısı

Perikardiyal tamponat

İntrakraniyal basınç artma sendromu vb gibi acil   sorunların tanısını koyabilme, tedavi edebilme ve zamanında ilgili bölümlere   konsulte edebilme

İntoksikasyonlara   yaklaşım

İntoksikasyonların genel özelliklerini bilme ve sık   görülen intoksikasyonları tanıma ve tedavi etme

CO intoksikasyonunu tanıma ve tedavi edebilme

Mantar zehirlenmesini tanıma ve tedavi edebilme

Parasetamol intoksikasyonunu tanıma ve tedavi edebilme

Salisilat zehirlenmesini tanıma ve tedavi edebilme

Metil/etil alkol zehirlenmesini tanıma ve tedavi edebilme

Lityum intoksikasyonunu tanıma ve tedavi edebilme

Santral sinir sistemi depresanları ile intoksikasyonu   tanıma ve tedavi edebilme

Organofosfat zehirlenmesini tanıma ve tedavi edebilme

Digital intoksikasyonunu tanıma ve tedavi edebilme

Beta bloker/kalsiyum kanal blokerleri ile intoksikasyonu   tanıma ve tedavi edebilme

Oral antidiyabetikler ile intoksikasyonu tanıma ve tedavi   edebilme

Yoğun bakım   hastasına yaklaşımda temel etik prensipler

Hasta bakımındaki temel etik kavramları öğrenme

Hasta otonomisine ( Hastanın kendi hakkında  kendi karar vermesi) saygı duyma

Mahremiyete hassasiyet gösterme

Onur ve sırlara saygı gösterme

İnançlara saygı gösterme

Zarar vermeme ilkesine dikkat etme

Adalete önem verme

Hasta ve hasta yakınları ile güvenli, karşılıklı saygıya   dayalı  ilişki kurmaya özen gösterme

Hasta sağkalımı için elden gelenin yapılması; ama   terminal, geri dönüşsüz  olan   hastalarda son dönemin huzurlu, ağrısız ve onurlu bir şekilde geçirilmesini   sağlamak için gerekli yaklaşımların yapılmasını sağlama

 

 

İÇ HASTALIKLARI UZMANLIK ÖĞRENCİSİNİN YOĞUN BAKIM BİLİM DALI EĞİTİMİ SIRASINDA YAPMASI/GÖRMESİ GEREKEN İŞLEMLER

İşlem

Sayı (en az)

Yoğun bakım hastası takibi

30

Yoğun bakım hastası ağırlık (APACHE 2 vb) ve takip (SOFA   vb) skorlarını doldurabilme ve anlamlarını bilme

30

Non-invaziv mekanik ventilatörde hasta takibi ve yönetimi

15

İnvaziv mekanik ventilatörde hasta takibi ve yönetimi

15

Ventilatördeki hastada weaning sürecini yönetebilme

20

Septik şokta hasta takibi ve yönetimi

15

Arteriyel line takma ve invaziv kan basıncı takibi

15

Santral kateter takma (femoral, internal juguler) ve CVP   takibi

15

Endotrakeal entübasyon yapma

15

Feeding tüp takma/ Nazogastrik sonda yerleştirme

15/10

Enteral nütrisyon takibi

15

Parenteral nütrisyon takibi

15

İdrar sondası takma

15

Endotrakeal aspirasyon yapma (steril şartlarda) ve uygun   ETA kültürü alma

20

Periferden ve kateterden uygun şartlarda kan kültürü alma

15

Sondalı ve sondasız hastadan uygun şartlarda idrar kültürü   alma

15

Kardiyopulmoner resüsitasyon  ve gerekirse defibrilasyon yapma

15

Yoğun bakım hastasında sedasyon uygulayabilme ve takip   edebilme

20

Trakeostomili hasta takibi

10

Trakeostomi açılmasını izleme

5

Yatak başı bronkoskopi izleme

2

Yatak başı endoskopi yapılmasını veya gastrostomi   açılmasını izleme

2

Göğüs tüpü takılmasını izleme

2

Kardiyoversiyon yapılmasını izleme

2

İnvaziv yöntemlerle (pulmoner arter kateteri, PiCCO vb)   kardiyak output ölçümü yapma ve/veya izleme

3

EKG çekme ve yorumlama

30

AKG alma ve yorumlama

30

Yoğun bakım hastasında kan şekeri takibi ve KŞ regülasyonu   yapma

20

Akciğer grafisi yorumlama

30

Parasentez /torasentez yapma

5/2

Yoğun bakım hastasının tetkik, girişim vb için   transportunu yönetebilme

10

Makale sunma

2

Seminer anlatma

1